Ceyms Kuk

XVIII əsrdə avropalılar Sakit okeanın cənub hissəsi haqqında heç nə bilmirdilər. Magellandan iki əsr sonra, 26 sentyabr 1768-ci ildə Ceyms Kuk Sakit okeanda səyahətə yollandı. Kuk astronomik müşahidələr aparmalı, eyni zamanda, cənub materikinin mövcud olmasını aydınlaşdırmalı idi. İngilislər güman edirdilər ki, cənub materikini kəşf etməklə faydalı qazıntıların yataqlarını tapmış olacaqlar.

Ekspedisiyaya Kral Hərbi-Dəniz Donanmasının kapitanı Ceyms Kuk özü başçılıq edirdi. O, səyahətə “İnvedor” adlanan iri, kömür daşıyan möhkəm gəmi ilə gedəcəkdi. Kuk gəmi heyətinin tərkibində təbiətçilərin, astronomların və tədqiqatçı alimlərin cəlb olunmasına nail oldu.

1768–1779-cu illərdə Kuk cənub dənizinə üç səyahət etdi. Səyahət zamanı alimlər yeni tapılan torpaqlar əsasında xəritə tərtib edir, yeni bitki növlərinin şəkillərini çəkirdilər. Onlar həmçinin Sakit okean adalarında məskunlaşan xalqlar haqqında qiymətli məlumatlar toplayırdılar. Ceyms Kuk özü dəfələrlə yerli sakinlərlə görüşmüş, onlarla söhbətlər aparmışdır. O, adalarda yaşayan yerli əhaliyə hörmətlə yanaşırdı.

Mənbə: “Azərbaycan dili” dərsliyi, 5-ci sinif

Mətnə əsasən sualları cavablandırın.

1. Ceyms Kuk nə zaman Sakit okeana səyahət etdi?

17-ci əsərdə
Magellandan öncə
1768-ci ildə

2. Ceyms Kukun Sakit okeana səyahətinin məqsədi nə idi?

Şimal materikinin mövcudluğunu aydınlaşdırmaq
Astronomik müşahidələr aparmaq
Qazıntı yataqları tapmaq

3. “İnvedor” gəmisi ilə bağlı hansı məlumat doğru deyil?

Gəmi ölçücə böyük idi.
Gəmi kömür daşımaq üçün nəzərdə tutulmuşdu.
Gəminin heyəti yalnız tədqiqatçı alimlərdən ibarət idi.

4. Alimlər səyahət boyu hansı işləri yeninə yetirirdilər?

Müxtəlif heyvan növlərinin şəkillərini çəkirdilər.
Yerli xalqlar haqqında məlumat toplayırdılar.
Dünya xəritəsini tərtib edirdilər.

5. Ceyms Kukla bağlı hansı fikir doğrudur?

O, Sakit okeana üç dəfədən artıq səyahət etdi.
Ekspedisiyaya özü başçılıq edirdi.
O, yerli xalqlara mənfi münasibət bəsləyirdi.




       Dinlər →